Tuần qua, kinh tế thế giới chứng kiến hàng loạt biến động mạnh mẽ – từ “cú xoay trục” ngoạn mục của Trung Quốc nhằm hóa giải sức ép thuế quan của Mỹ, giá Bitcoin lao dốc xuyên thủng mốc 100.000 USD, cho tới việc Tòa án Tối cao Mỹ xem xét khả năng “xóa sổ” chính sách thuế của Tổng thống Donald Trump. Cùng lúc đó, Mỹ vừa trải qua đợt đóng cửa chính phủ tốn kém nhất trong lịch sử.
Trung Quốc “xoay trục” xuất khẩu – đáp trả sức ép thuế quan Mỹ
Khi thuế quan Mỹ tiếp tục gia tăng áp lực lên hàng hóa Trung Quốc, Bắc Kinh đã có một bước đi được xem là ngoạn mục: chuyển hướng mạnh mẽ dòng xuất khẩu sang các thị trường mới.
Xuất khẩu của Trung Quốc sang châu Phi tăng tới 42%, sang châu Á tăng 14%, bù đắp đáng kể phần giảm sút tại thị trường Mỹ – nơi hàng điện tử và máy tính sụt tới hơn 50%.
Thay vì đối đầu trực diện, Trung Quốc chọn “hóa giải” bằng cách mở rộng ảnh hưởng thương mại ra Nam Mỹ và các quốc gia đang phát triển. Đây là chiến lược không chỉ nhằm duy trì sản lượng xuất khẩu, mà còn thể hiện bước điều chỉnh dài hạn trong cấu trúc kinh tế đối ngoại của nước này.
Giới quan sát nhận định, động thái này khiến hiệu quả của thuế quan Mỹ suy giảm đáng kể, đồng thời báo hiệu một trật tự thương mại toàn cầu mới đang hình thành, trong đó các nền kinh tế mới nổi ngày càng đóng vai trò lớn hơn trong mạng lưới thương mại Trung Quốc.
Bitcoin thủng mốc 100.000 USD: “Sốc lạnh” giữa làn sóng bán tháo
Sau nhiều tháng tăng nóng, giá Bitcoin đã rơi khỏi mốc 100.000 USD, giảm 7,4% xuống còn khoảng 96.800 USD vào ngày 5/11. Làn sóng bán tháo lan rộng khiến Ethereum và nhiều đồng tiền số khác giảm hơn 10–15%.
Nguyên nhân, theo giới phân tích, đến từ tâm lý e ngại rủi ro trước viễn cảnh lãi suất Mỹ có thể duy trì ở mức cao, trong khi dữ liệu kinh tế yếu đi khiến nhà đầu tư muốn “rút lui về tiền mặt”. Việc Cục Dự trữ Liên bang (Fed) phát tín hiệu thận trọng hơn với chính sách nới lỏng càng khiến thị trường tiền số mất trụ.
Sự sụt giảm này không chỉ làm bốc hơi hàng chục tỷ USD giá trị vốn hóa, mà còn cho thấy thị trường crypto ngày càng nhạy cảm với biến động tài chính vĩ mô – thay vì là kênh đầu tư độc lập như giai đoạn trước. Với Việt Nam, nơi cộng đồng nhà đầu tư cá nhân tham gia mạnh mẽ, cú lao dốc của Bitcoin được xem như lời nhắc nhở rõ ràng về rủi ro cực độ trong tài sản số.
Tòa án Tối cao Mỹ xem xét chính sách thuế của TT Trump
Một trong những tâm điểm tuần qua là việc Tòa án Tối cao Mỹ chính thức thụ lý vụ kiện về quyền áp thuế của Tổng thống Donald Trump – một vụ việc có thể đảo ngược toàn bộ cấu trúc thuế quan Mỹ hiện nay.
Giá trị hàng hóa chịu ảnh hưởng lên tới 200 tỷ USD, và nếu phán quyết bất lợi cho chính quyền, Washington có thể phải hoàn trả số thuế đã thu của các doanh nghiệp nhập khẩu trong những năm qua.
Giới chuyên gia nhận định, đây là vụ kiện thương mại quan trọng nhất trong nhiều thập kỷ, vì nó không chỉ ảnh hưởng đến chính sách của ông Trump mà còn có thể giới hạn thẩm quyền của bất kỳ tổng thống Mỹ nào trong việc đơn phương áp thuế.
Với Việt Nam – quốc gia đang chịu ảnh hưởng từ chính sách thuế quan Mỹ đối với hàng xuất khẩu – phán quyết của Tòa án có thể làm thay đổi cục diện thương mại song phương trong thời gian tới.
Mỹ trải qua đợt đóng cửa chính phủ dài và tốn kém nhất lịch sử
Sau nhiều tuần bế tắc trong Quốc hội, chính phủ Mỹ đã rơi vào đợt đóng cửa kéo dài và tốn kém nhất từ trước tới nay. Hàng trăm nghìn công chức bị tạm nghỉ việc, các chương trình chi tiêu bị đình trệ, gây thiệt hại hàng chục tỷ USD cho nền kinh tế.
Các chuyên gia nhận định, nguyên nhân chính xuất phát từ mâu thuẫn chính trị sâu sắc giữa hai đảng về ngân sách, chi tiêu và ưu tiên chính sách xã hội. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến uy tín tài chính của Mỹ mà còn làm lung lay niềm tin của nhà đầu tư quốc tế – vốn coi trái phiếu chính phủ Mỹ là tài sản an toàn nhất thế giới.
Nhiều nhà phân tích cảnh báo, nếu tình trạng chia rẽ chính trị tiếp tục kéo dài, rủi ro “vỡ nợ kỹ thuật” hoặc khủng hoảng niềm tin tài khóa có thể tái diễn, đe dọa cả thị trường toàn cầu.
Bão Kalmaegi tàn phá Philippines, tiến vào Biển Đông
Ngoài những biến động kinh tế, tuần qua cũng ghi nhận một thảm họa thiên nhiên nghiêm trọng: bão Kalmaegi tàn phá miền Bắc Philippines, khiến ít nhất 66 người thiệt mạng và hàng nghìn ngôi nhà bị cuốn trôi. Sau khi quét qua đảo Luzon, cơn bão tiếp tục tiến vào Biển Đông và đang ảnh hưởng tới khu vực ven biển miền Trung Việt Nam.
Dù không phải sự kiện kinh tế trực tiếp, nhưng các nhà phân tích cảnh báo thiên tai ngày càng trở thành yếu tố rủi ro tài chính quan trọng. Thiệt hại cơ sở hạ tầng, đứt gãy chuỗi cung ứng và chi phí phục hồi sau bão đang làm gia tăng gánh nặng ngân sách và bảo hiểm ở khu vực Đông Nam Á.
Đây cũng là lời nhắc nhở rằng, trong kỷ nguyên biến đổi khí hậu, quản lý rủi ro thiên tai và đầu tư vào hạ tầng bền vững không chỉ là vấn đề môi trường mà còn là chiến lược kinh tế thiết yếu.
Gia Phúc
Nguồn: vietnamfinance.vn
