Bộ Tài chính đề xuất thêm phương án giảm mức truy thu tiền sử dụng đất xuống 3,6%/năm thay vì 5,4%/năm hoặc bỏ hoàn toàn quy định truy thu bổ sung.
Bộ Tài chính vừa trình thêm hai phương án mới liên quan đến quy định truy thu tiền sử dụng đất, trong dự thảo sửa đổi Nghị định 103 về tiền sử dụng đất và tiền thuê đất.
Theo dự thảo này, ngoài phương án giữ nguyên khoản thu bổ sung 5,4% trên số tiền sử dụng đất phải nộp (như dự thảo lần trước và quy định hiện hành), Bộ Tài chính đã thêm hai phương án khác.
Phương án thứ nhất là bỏ hoàn toàn quy định về khoản thu bổ sung tiền sử dụng đất, giao Chính phủ xem xét tại quá trình sửa đổi Luật Đất đai 2024, bởi đây là vấn đề nhạy cảm, phức tạp và có ảnh hưởng lớn đến cả ngân sách nhà nước lẫn hoạt động của doanh nghiệp.
Phương án 2 là giữ quy định thu bổ sung nhưng điều chỉnh giảm mức truy thu từ 5,4% xuống còn 3,6% mỗi năm, được tính toán dựa trên trung bình cộng của 3 chỉ số: lãi suất tiền gửi kỳ hạn 1-6 tháng, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và tỷ lệ lạm phát trung bình trong giai đoạn 2014-2024.
Theo Bộ Tài chính, việc điều chỉnh theo hai phương án xử lý khoản thu bổ sung tiền sử dụng đất, nội dung từng gây tranh cãi thời gian qua, giúp hài hòa lợi ích giữa Nhà nước và người sử dụng đất.

Dự thảo cũ của Bộ Tài chính đề xuất mức truy thu 5,4%/năm tính trên số tiền sử dụng đất hoặc tiền thuê đất phải nộp trong thời gian chưa xác định nghĩa vụ tài chính. Nhưng đề xuất này đã vấp phải nhiều ý kiến phản đối từ cộng đồng doanh nghiệp và các hiệp hội, cho rằng mức truy thu chưa phản ánh đúng thực tế, gây áp lực tài chính không nhỏ trong bối cảnh thị trường bất động sản đang cần phục hồi. Một số địa phương cũng lên tiếng kiến nghị cần điều chỉnh giảm mức thu để tạo điều kiện cho doanh nghiệp ổn định sản xuất.
Trước đó, Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) cũng đề xuất bỏ quy định truy thu tiền sử dụng đất với giai đoạn chậm xác định trước ngày 1/8/2024, thời điểm Luật Đất đai 2024 có hiệu lực. HoREA kiến nghị trừ đi 180 ngày, tương ứng thời hạn tối đa UBND cấp tỉnh được phép ban hành giá đất, khỏi thời gian tính truy thu để đảm bảo công bằng cho doanh nghiệp.
Theo HoREA, nghĩa vụ tài chính chỉ nên phát sinh sau khi có thông báo của cơ quan thuế, việc hồi tố từ thời điểm giao đất sẽ tạo ra gánh nặng không đáng có. Ngoài ra, phần lớn các trường hợp chậm nghĩa vụ tài chính là do vướng mắc từ phía cơ quan quản lý, không phải lỗi của doanh nghiệp và không nên bắt doanh nghiệp gánh khoản thu này.
HoREA cũng lưu ý tiền sử dụng đất thực chất là một khoản đầu tư trả trước được tính vào giá bán. Nếu truy thu bổ sung, chi phí sẽ bị đẩy sang người tiêu dùng, làm giảm khả năng tiếp cận nhà ở và gây lệch pha cung – cầu trên thị trường.
Mai Anh
Nguồn: vietnamfinance.vn