Những điểm mới cần lưu ý về Luật Thuế TNDN 2025, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/10

Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) năm 2025 (Luật số 67/2025) đã được Quốc hội Khóa XV thông qua, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/10/2025 và được áp dụng từ kỳ tính thuế TNDN năm 2025. So với trước đó, Luật Thuế TNDN 2025 có nhiều điểm mới, đặc biệt là bổ sung đối tượng chịu thuế, đồng thời mở rộng ưu đãi thuế, quy định chi tiết các khoản chi phí được trừ….

Kế thừa và phát huy những quy định của Luật Thuế TNDN trước đây, Luật Thuế TNDN năm 2025 được kỳ vọng mang lại những tác động tích hơn đến kinh tế – xã hội của đất nước và góp phần đảm bảo quy định rõ ràng, minh bạch hơn cho doanh nghiệp tại Việt Nam.

(Ảnh minh họa)

Mở rộng phạm vi thu nhập chịu thuế với doanh nghiệp nước ngoài

Luật Thuế TNDN năm 2025 mở rộng phạm vi điều chỉnh đối với doanh nghiệp nước ngoài cung cấp hàng hóa và dịch vụ tại Việt Nam thông qua phương thức điện tử và nền tảng công nghệ. 

Theo điểm d tại khoản 2, Điều 2 quy định: “Doanh nghiệp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam, bao gồm cả các doanh nghiệp kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số, nộp thuế đối với thu nhập chịu thuế phát sinh tại Việt Nam”.

Ngoài ra, tại Khoản 3 Điều 3 cũng bổ sung nguyên tắc xác định thu nhập chịu thuế của doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam là thu nhập có nguồn gốc từ Việt Nam, không phụ thuộc vào địa điểm tiến hành kinh doanh, tức là bất kể doanh nghiệp đặt trụ sở ở đâu hay vận hành hoạt động từ quốc gia nào. 

Điều này giúp minh bạch hóa căn cứ xác định thu nhập chịu thuế của doanh nghiệp, tránh thất thu từ các hoạt động kinh doanh xuyên biên giới trong thời đại công nghệ số hiện nay.

Mở rộng phạm vi thu nhập được miễn thuế

Một số loại thu nhập mới được bổ sung vào thu nhập miễn thuế quy định tại khoản 10 Điều 4 Luật Thuế TNDN năm 2025, cụ thể các nhóm đối tượng sau:

(1) Một số thu nhập từ lĩnh vực môi trường: Thu nhập từ chuyển nhượng chứng chỉ giảm phát thải, chuyển nhượng tín chỉ các-bon lần đầu sau khi phát hành của doanh nghiệp được cấp chứng chỉ giảm phát thải, tín chỉ các-bon. 

(2) Lãi từ trái phiếu xanh: Thu nhập từ tiền lãi trái phiếu xanh, thu nhập từ chuyển nhượng trái phiếu xanh lần đầu sau khi phát hành.

Điều này thể hiện sự khuyến khích mạnh mẽ của Nhà nước đối với các hoạt động bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Ưu đãi thuế đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ

Doanh nghiệp thành lập mới được hưởng nhiều ưu đãi, các doanh nghiệp nhỏ và vừa đang hoạt động cũng có ưu đãi. Thay vì mức thuế suất TNDN là 20% như trước đây thì từ ngày 01/10/2025, các doanh nghiệp nhỏ và vừa sẽ được ưu đãi thuế suất 15% hoặc 17%

Điều 10 Luật thuế TNDN năm 2025 quy định về thuế suất thuế TNDN như sau:

– Doanh nghiệp có tổng doanh thu năm không quá 03 tỷ đồng: Thuế suất 15%

– Doanh nghiệp có tổng doanh thu năm từ trên 03 tỷ đồng đến không quá 50 tỷ đồng: Thuế suất 17%

Tuy nhiên, một điều cần đặc biệt lưu ý được quy định rõ tại khoản 4, Điều 18 Luật Thuế TNDN năm 2025: Ưu đãi trên không áp dụng nếu doanh nghiệp là công ty con hoặc công ty có quan hệ liên kết với doanh nghiệp không đủ điều kiện để áp dụng thuế suất ưu đãi.

Điều này cho thấy sự quan tâm của Nhà nước đến các doanh nghiệp vừa và nhỏ, tạo điều kiện thuận lợi hơn để họ phát triển. Tuy nhiên, đối với hoạt động tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí, thuế suất vẫn duy trì ở mức cao từ 25% đến 50% tùy thuộc vào từng dự án.

Bổ sung những ngành, nghề và địa bàn được hưởng ưu đãi thuế TNDN

(1) Theo quy định của Luật Thuế TNDN năm 2025 đã xóa bỏ một số ngành, nghề khỏi danh mục ưu đãi thay vào đó luật cũng thu hẹp phạm vi ưu đãi khi loại bỏ một số lĩnh vực từng hưởng thuế suất ưu đãi như:

– Dự án sản xuất có quy mô vốn đầu tư tối thiểu 6.000 tỷ đồng;

– Dự án đầu tư tại Khu công nghiệp.

(2) Những lĩnh vực mới được liệt kê vào danh mục ưu đãi thuế TNDN, được quy định tại Điều 12 và Điều 13 Luật Thuế TNDN năm 2025, cụ thể:

– Doanh nghiệp công nghệ cao và doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao theo Luật Công nghệ cao năm 2008; doanh nghiệp khoa học và công nghệ theo Luật Khoa học, công nghệ 2013 và đổi mới sáng tạo.

– Đầu tư kinh doanh cơ sở hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, bao gồm: Cơ sở kỹ thuật hỗ trợ, Cơ sở ươm tạo doanh nghiệp nhỏ và vừa; đầu tư kinh doanh khu làm việc chung hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo theo quy định của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa năm 2017.

– Hoạt động báo chí, bao gồm quảng cáo trên báo theo quy định của Luật Báo chí năm 2016.

– Các dự án thuộc diện ưu đãi đầu tư đặc biệt theo khoản 2, điều 20, Luật Đầu tư năm 2020.

(3) Các địa bàn ưu đãi thuế TNDN theo Điều 13 Luật Thuế TNDN năm 2025, bao gồm:

– Địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn;

– Địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn;

– Khu công nghệ cao, khu kinh tế, khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, khu công nghệ số tập trung.

Trước đây, khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao chưa được liệt kê vào nhóm địa bàn ưu đãi thuế suất.

Quy định rõ hơn về thời gian miễn, giảm thuế TNDN

Căn cứ Điều 14, Luật Thuế TNDN năm 2025 quy định về chính sách miễn, giảm thuế TNDN cụ thể hơn cho các trường hợp sau:

Thời gian miễn, giảm thuế được tính từ năm đầu tiên có thu nhập chịu thuế từ dự án. Trường hợp không có thu nhập chịu thuế trong 03 năm đầu, kể từ năm đầu tiên có doanh thu từ dự án thì thời gian miễn, giảm thuế sẽ được tính từ năm thứ 04.

Mở rộng các trường hợp miễn thuế, giảm thuế khác: 

– Doanh nghiệp thành lập mới từ hộ kinh doanh được miễn thuế TNDN trong 02 năm liên tục kể từ khi có thu nhập chịu thuế.

– Tổ chức khoa học và công nghệ công lập, cơ sở giáo dục đại học công lập hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận cũng sẽ được miễn thuế theo quy định của Chính phủ.

Khoản lỗ từ chuyển nhượng bất động sản được bù trừ vào thu nhập tính thuế

Theo quy định trước đây, thu nhập chuyển nhượng bất động sản nếu lỗ thì số lỗ này được bù trù với lãi của hoạt động sản xuất kinh doanh nói chung.

Tuy nhiên theo Điều 7, Luật Thuế TNDN năm 2025, trường hợp nếu có hoạt động sản xuất, kinh doanh bị lỗ thì được bù trừ số lỗ vào thu nhập chịu thuế của các hoạt động sản xuất, kinh doanh có thu nhập do doanh nghiệp tự lựa chọn (trừ hoạt động sản xuất, kinh doanh đang được hưởng ưu đãi thuế). Phần thu nhập còn lại sau khi bù trừ sẽ được áp dụng thuế suất tương ứng với loại hình sản xuất, kinh doanh tạo ra thu nhập.

Luật Thuế TNDN năm 2025 cũng nhấn mạnh lưu ý đối với thu nhập chịu thuế từ hoạt động chuyển nhượng dự án đầu tư thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản; chuyển nhượng quyền tham gia dự án đầu tư thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản; chuyển nhượng quyền thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản phải xác định riêng để kê khai nộp thuế, không được bù trừ lỗ, lãi với hoạt động sản xuất, kinh doanh trong kỳ tính thuế.

Ảnh minh họa: Cách tính thuế thu nhập doanh nghiệp

Luật Thuế TNDN năm 2025 đã tạo ra bước chuyển quan trọng trong việc hoàn thiện chính sách thuế, hướng tới một hệ thống minh bạch, công bằng và phù hợp hơn với bối cảnh kinh tế số và xu thế phát triển bền vững.

Việc mở rộng đối tượng chịu thuế, bổ sung nhóm thu nhập được miễn, điều chỉnh ưu đãi theo hướng tập trung và mở rộng, cũng như quy định chi tiết về chi phí được trừ, bù trừ lỗ… sẽ góp phần chống thất thu ngân sách; đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, có thêm nguồn lực phát triển.

Khuyến nghị cho doanh nghiệp: Để thích ứng hiệu quả với những thay đổi từ Luật Thuế TNDN năm 2025, doanh nghiệp nên lưu ý: 1. Rà soát hệ thống kế toán – thuế: Đảm bảo phân loại chính xác các khoản thu nhập chịu thuế, miễn thuế, chi phí được trừ và không được trừ. 2. Theo dõi và cập nhật văn bản hướng dẫn thi hành: Nhiều quy định chi tiết sẽ được Bộ Tài chính và cơ quan thuế ban hành dưới hình thức thông tư, công văn…, do đó doanh nghiệp cần cập nhật kịp thời để áp dụng đúng, tránh sai sót. 3. Lập kế hoạch tài chính – thuế dài hạn: Tận dựng tối đa ưu đãi về thuế suất (15%, 17%) và miễn giảm thuế theo ngành, lĩnh vực, địa bàn. 4. Chuẩn bị hồ sơ pháp lý và chứng từ đầy đủ: Đặc biệt đối với các khoản chi bảo vệ môi trường, đổi mới sáng tạo hay chuyển nhượng bất động sản cần có hồ sơ minh chứng rõ ràng để được xem là hợp lệ. 5. Tham vấn chuyên gia thuế – pháp lý: Giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro trong kê khai, quyết toán, đồng thời tận dụng tối đa các ưu đãi thuế hợp pháp. Với sự chuẩn bị chủ động và chiến lược, doanh nghiệp không chỉ đảm bảo nghĩa vụ thuế đúng quy định mà còn biến chính sách thuế thành công cụ hỗ trợ phát triển bền vững trong giai đoạn mới.

ThS. Đinh Thảo Ly