Nhằm kích cầu tiêu dùng với ngành đồ uống nhằm góp phần vào tăng trưởng kinh tế, nhiều hiệp hội, chuyên gia đề xuất nước giải khát theo tiêu chuẩn Việt Nam có hàm lượng đường trên 5g/100ml tiếp tục được hưởng chính sách giảm thuế giá trị gia tăng (GTGT) 2%; đồng thời có giải pháp tăng tiêu thụ hàng hóa nội địa…
Theo đề xuất này, thời gian tiếp tục được hưởng chính sách giảm thuế GTGT 2% từ ngày 01/01/2026 đến hết ngày 31/12/2026.
Tăng Thuế tiêu thụ đặc biệt các mặt hàng rượu, bia
Một trong những nội dung đáng chú ý trong Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) là sẽ áp dụng tăng Thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các mặt hàng rượu, bia liên tục trong 5 năm, mỗi năm 5% và bổ sung đối tượng mới nước giải khát có đường trên 5g/100ml vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt từ ngày 01/01/2027 với thuế suất 8% và tăng lên 10% từ 01/01/2028 theo Luật số 66/2025/QH15.
Toàn cảnh cuộc Tọa đàm.
Tuy nhiên, trong bối cảnh có nhiều khó khăn, thách thức khi thế giới có nhiều biến động, xung đột địa chính trị, cạnh tranh khốc liệt giữa các nước lớn và chính sách thuế bất ngờ, khó lường của Hoa Kỳ, lạm phát đã phần nào tác động đến doanh thu của ngành đồ uống của Việt Nam.
Chính vì vậy, cần phải có giải pháp hiệu quả hơn kích cầu tiêu dùng đối với ngành đồ uống để góp phần vào tăng trưởng kinh tế. Đặc biệt, Việt Nam đang mục tiêu tăng trưởng 8,3-8,5% năm 2025 và hai con số trong giai đoạn tiếp theo 2026-2030 thì kích cầu tiêu dùng đóng vai trò vô cùng quan trọng, góp phần tăng trưởng kinh tế cần được quan tâm và đẩy mạnh để tiếp sức cho các doanh nghiệp.
Vấn đề này cũng được các cơ quan, chuyên gia nêu lên trong cuộc Tọa đàm “Kích cầu tiêu dùng để tăng trưởng kinh tế – Góc nhìn từ ngành đồ uống” do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài và Hiệp Hội Bia-Rượu-Nước giải khát Việt Nam tổ chức cuối tháng 9/2025 tại Hà Nội.
Tăng cường kích cầu tiêu dùng nội địa
Chuyên gia kinh tế Nguyễn Đức Kiên – nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, hiện nay, tình hình địa chính trị toàn cầu bùng phát thêm điểm nóng mới. Nhiều quốc gia liên minh lại với nhau để đối phó với chính sách thuế và thương mại của Mỹ.
Trong khi đó, tăng trưởng toàn cầu chậm lại dần (có thể chỉ ở mức 2,8-3%), lạm phát tiếp tục leo thang. Những điều này phần nào cũng tác động đến sự phát triển kinh tế của Việt Nam.
Chuyên gia kinh tế Nguyễn Đức Kiên – nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội.
Các số liệu về kết quả 8 tháng đầu năm 2025 của Việt Nam cho thấy có nhiều điểm sáng như chính sách khuyến khích đầu tư tư nhân theo Nghị quyết 68 bước đầu phát huy tác dụng; xuất khẩu tăng; thị trường tiêu dùng tăng khá nhờ các dịp lễ lớn.
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Đức Kiên, sự phục hồi của sản xuất thiếu ổn định, lạm phát đang chịu nhiều áp lực; các động lực tăng trưởng chịu nhiều hạn chế, ràng buộc. Cụ thể, bên cạnh đầu tư công và chi tiêu Chính phủ được thúc đẩy mạnh mẽ nhằm đạt mục tiêu tăng GDP 8,25% – 8,5%, các động lực còn lại vẫn có những hạn chế.
Mặc dù tiêu dùng và sản xuất trong nước được kỳ vọng duy trì nhờ chính sách tiền tệ nới lỏng, nhưng động lực tăng trưởng chính của sản xuất Việt Nam vẫn dựa vào xuất khẩu. Trong khi đó, xuất khẩu những tháng cuối năm đối diện đồng thời nhiều thách thức.
Sức mua suy yếu tại các thị trường chủ lực do kinh tế toàn cầu khó khăn và tồn kho hàng hóa cao. Áp lực cạnh tranh gia tăng, khi nhiều quốc gia đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường thay thế trong bối cảnh gặp khó tại Mỹ.
Từ những phân tích nêu trên, để kích cầu tiêu dùng nhằm góp phần tăng trưởng kinh tế, ông Nguyễn Đức Kiên cho rằng, Việt Nam cần phải cố gắng nỗ lực rất nhiều trong những tháng cuối năm 2025 và giai đoạn 2026-2030, đặc biệt là tiêu dùng nội địa để có thể đạt được mục tiêu như kỳ vọng.
Kích cầu từ các chính sách tài khoá nên là giải pháp ưu tiên
Phân tích thêm vấn đề về vướng mắc của ngành nước giải khát, chuyên gia thuế, bà Nguyễn Thị Cúc – Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam nêu quan điểm: Quốc hội đã cân nhắc rất kỹ lưỡng khi lùi thời gian thực hiện thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu bia là từ 1/1/2027. Từ 1/1/2027, nước giải khát có đường trên 5g/100ml sẽ thuế suất là 8% và sau đó lên 10% từ 1/1/2028.
Quy định này nhằm giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp mặc dù Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) có hiệu lực từ 01/01/2026. Ngoài ra, Quốc hội tiếp tục giảm thuế GTGT 2% cho các nhóm mặt hàng đến hết năm 2026.
Bà Nguyễn Thị Cúc – Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam.
Tuy nhiên riêng năm 2026, sẽ vướng mắc khi nước giải khát có đường từ 5g/100ml trở xuống thì vẫn được hưởng giảm GTGT 2% trong khi trên 5g/100ml thì lại không được hưởng mặc dù chưa chịu Thuế tiêu thụ đặc biệt.
Theo bà Nguyễn Thị Cúc, các doanh nghiệp đa phần đều mong muốn tiếp tục được hưởng giảm thuế GTGT 2% để họ có thêm thời gian chuẩn bị trước thềm áp dụng Thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2027. Đồng thời, cũng hạn chế được những thắc mắc của người tiêu dùng khi mua nước giải khát bị tính thuế GTGT 8%, mặt hàng thì bị tính thuế 10%.
Để giải quyết vướng mắc trên, bà Nguyễn Thị Cúc đề nghị các Bộ ngành, đơn vị hữu quan cần xem xét cho phép mặt hàng “nước giải khát theo tiêu chuẩn Việt Nam có hàm lượng đường trên 5g/100ml” tiếp tục được hưởng chính sách giảm thuế GTGT 2% từ ngày 01/01/2026 đến hết ngày 31/12/2026 nhằm đảm bảo quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp và người tiêu dùng cũng như tính nhất quán, đồng bộ của các chính sách thuế.
Đưa ra quan điểm về kích cầu tiêu dùng đối với ngành Đồ uống nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ông Đậu Anh Tuấn – Phó Tổng thư ký VCCI cho rằng, hiện có nhiều giải pháp rất cụ thể để hỗ trợ doanh nghiệp và người dân với mục tiêu kích cầu tiêu dùng nội địa thông qua các giải pháp về tiền tệ, tài khóa, các chính sách thương mại, đẩy mạnh các kênh phân phối, các chương trình khuyến mãi quốc gia…
Tuy nhiên, ngành Đồ uống có nhiều đặc thù, trong đó có các sản phẩm đồ uống có cồn (rượu, bia) bị hạn chế kinh doanh, không được hưởng chính sách giảm thuế giá trị gia tăng (GTGT) 2% đang được kéo dài thêm tới hết năm 2026 theo Nghị quyết 204/2025/QH15.
Ông Đậu Anh Tuấn – Phó Tổng thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam.
Chính phủ ban hành Nghị định 174/2025/NĐ-CP về giảm 2% thuế GTGT nhưng loại trừ nhóm sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Nghị quyết này có hiệu lực từ ngày 01/7/2025 đến hết ngày 31/12/2026.
Thời gian gần đây, ghi nhận một số vướng mắc có thể ảnh hưởng tới việc kích cầu tiêu dùng là chính sách liên quan tới các hộ kinh doanh, là một trong những kênh phân phối hàng hóa truyền thống quan trọng và vướng mắc về chính sách giảm thuế GTGT 2% đối với mặt hàng nước giải khát có đường trên 5g/100ml trong năm 2026.
Theo các doanh nghiệp, chính sách này cho thấy sự không đồng bộ nhất quán với chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt trong bối cảnh các mặt hàng này bắt đầu phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt từ ngày 01/01/2027.
Ông Đậu Anh Tuấn nhấn mạnh, kích cầu từ các chính sách tài khoá là giải pháp quan trọng trong bối cảnh dư địa từ giải pháp tiền tệ đã không còn.
Chẳng hạn như các giải pháp hỗ trợ hộ kinh doanh, giải pháp nào có thể thực hiện được ngay thì quan tâm giải quyết như cho phép mặt hàng “nước giải khát theo tiêu chuẩn Việt Nam có hàm lượng đường trên 5g/100ml” tiếp tục được hưởng chính sách giảm thuế GTGT 2% từ ngày 01/01/2026 đến hết ngày 31/12/2026.
Điều này sẽ tạo đà tăng trưởng và phục hồi cho ngành nước giải khát trước giai đoạn trước khi bắt đầu chịu thuế tiêu thụ đặc biệt từ 01/01/2027.
Với những đề xuất, kiến nghị của các hiệp hội, doanh nghiệp, chuyên gia, ông Đậu Anh Tuấn cho biết, VCCI sẽ tổng hợp tất cả những ý kiến để gửi lên Bộ Tài chính và các cơ quan hữu quan xem xét, cho ý kiến, đặc biệt là tới Quốc hội khóa XV trong Kỳ họp thứ 10 tới.
Được biết, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã biểu quyết thông qua Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) với 448/454 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, chiếm 93,72% tổng số đại biểu Quốc hội. Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2026.
Bích Lan
Nguồn: Cổng Thông tin điện tử Quốc hội
